
Więźniowie obozu na Placu 23 stycznia
Zdjęcie ze zbioru Mariana Kostrzewskiego
|
W okresie okupacji hitlerowskiej - w latach 1942 - 1943 istniał w Ostrowie Wlkp., na terenie obecnej ulicy Kopernika (pomiędzy ulicą Kościuszki i ul. Piastowską) karny obóz pracy "Arbeitserzi ehungslager" - Wychowawczy Obóz Pracy. |
|
|
Na obszarze około 2 ha zlokalizowano kilka drewnianych baraków, plac apelowy i drogi dojazdowe, a teren otoczono drewnianym parkanem i dodatkowym zabezpieczeniem z drutu kolczastego do wysokości 3,5 m. Wzdłuż parkanu rozmieszczone były silne reflektory.
Kierownictwo i załogę obozu stanowili członkowie SS (w zielonych mundurach z trupimi czaszkami). Obóz podlegał służbowo centrali gestapo w Łodzi, a jego komendantem był SS-obersturmührer Fritz Jobsky.
W obozie tym więzieni byli uchylający się od obowiązku pracy bądź też uznani za opieszałych i mało wydajnych pracowników. Przeciętny czas pobytu więźniów w obozie wynosił 6 tygodni, następnie byli oni zwalniani lub wywożeni do innych obozów zagłady na. W Oświęcimiu, Rogoźnicy, Bergen - Belsen, Dachau, Mauthausen itp.
W czasie pobytu w obozie więźniowie byli traktowani przez SS-manów bardzo brutalnie (wyzwiska, bicie pejczami i kolbami karabinów, kopanie itp.) oraz przy krańcowo głodowych racjach żywnościowych zmuszani byli do ciężkich prac ziemnych poza obozem na terenie miasta.
W tej sytuacji w obozie była wysoka śmiertelność wśród więźniów. Na podstawie badań powojennych udało się ustalić co najmniej 198 ofiar śmiertelnych, których nazwiska są znane. (Z zapisów w Księdze Topograficznej cmentarza katolickiego przy ul. Limanowskiego w Ostrowie Wlkp.).
Więźniowie, którym mimo bestialskiego traktowania przez SS-manów w obozie udało się przeżyć i wrócić do rodzin, zwykle ciężko chorowali i umierali na skutek wycieńczenia i ciężkich obrażeń narządów wewnętrznych. Pracownicy - byli więźniowie - nie mieli bowiem prawa do korzystania z pomocy lekarskiej (pracodawcy nie zwalniali do lekarza), a udzielenie zwolnienia lekarskiego takiemu pracownikowi powodowało najczęściej ponowne jego umieszczenie w obozie bądź zesłanie do obozu zagłady - równające się wyrokowi śmierci.
W końcu 1943 roku lub na początku 1944 obóz został zlikwidowany, pomieszczenia przeznaczono na magazyny.
Obcznanie na terenie byłego obozu znajduje się tablica pamiątkowa jako wyraz hołdu dla ofiar hitlerowskiego terroru, a obóz ten figuruje w spisie Komisji Badania Zbrodni Hilterowskich.
|